Нохчийн мотт 1 класс
Урок № 9
Тема: Мукъаза аз а, элп а Сс довзийтар, яздар.
— Де дика дойла шун, бераш!
— Кийча дуй шу цадевзарг довза, цахуург Iамо?
— Шу кечам бина девллехь, вай дIайолор ю рогIера нохчийн меттан урок.
ХIетал-метал хаийла шуна:
— БIогIам а ца хIоттош дина рагIу.
БIогIам а ца хIоттош дина рагIу стигал ю.
Слайд: нийса боху.
— Вайн беданара цаца буьззина гIулгаш.
Вайн беданара цаца буьззина гIулгаш седарчий ду.
Слайд: нийсаду, уьш седарчий ду.
— ТIехь — цIе, кIелахь — хи.
ТIехь — цIе, кIелахь — хи стогар бу.
Слайд: нийса боху — иза стогар бу.
— Муьлха аз хеза вайна стигал, седарчий, стогар дешнашна хьалха?
Вайна хеза аз [с]. Нийса ду.
-Бераш, тахана вай керла аз а, элп а С, с Iамор ду.
— Аз [С] олуш, мотт лекхарчу цергех Iоттало. Багахула хIаваана арадала новкъарло хуьлу. Нагахь санна багахула арадолучу хIаваана новкъарло хилахь- иза мукъаза ду.
-Вайна тахана девзар ду мукъаза къора аз [С], элп Сс. Вайна Iемар ду [с] юкъахь дешдакъош, дешнаш, предложенешеш а, яздан а.
— ХIинца зорбанан элпаш девзар ду вайна:
Слайд:
С — хIара зорбанан доккха элп ду;
с — хIара зорбанан жима элп ду.
— ХIинца с элпаца дешдакъош доьшур ду вай:
Слайд:
| са | со | су | си |
| ас | ос | ус | ис |
— Ткъа хIинца, дешнаш доьшур ду вай:
Слайд:
Ис-лам са-лам сом
Му-са ил-ли ма-ла
Са-ла-му лам ла-ма
— Предложени еша хьовсу вай:
Сдайд:
Са-ла-мус са-лам ло.
-ХIара предложени кхаа дашах лаьтта:
I-ра дош: Са-ла-мус;
2-гIа дош: са-лам;
3=гIа дош: ло.
Слайд:
— Тахана вай Iамош долу аз [С] билгалдо хIокху элпашца.
ХIара могIанан элп с ду, ткъа хIара доккха элп С .
МогIанан жима элп с яздар.
-ТIадам буьллу, могIанна юккъе, хьалавоьду лакхарчу белхан могIанна тIекхаччалц. Кхузахь хьаьвзаш охьавогIу лахарчу белхан могIанна тIекхаччалц, хьаьвзаш хьалавоьду могIанна юкъе кхаччалц.
ссссссссссссссссссссссссссссссс
МогIанан доккха элпС яздар.
-ТIадам буьллу, могIанна юккъе, хьалавоьду лакхарчу белхан могIанна, гIоьнан могIанна тIекхаччалц. Кхузахь хьаьвзаш охьавогIу лахарчу белхан могIанна тIекхаччалц, хьаьвзаш хьалавоьду могIанна юъкъекхаччалц.
СССССССССССССССССССССССССС
Дешдакъош яздийр ду вай: (анимацица дешдакъойн кхолладалар гайтар)
— ДIаяздо могIанан элп с, тIехутту элп а. хили (са), нийса боху;
— ДIаяздо могIанан элп с, тIехутту элп о. хили (со);
— ДIаяздо могIанан элп с, тIехутту элп у. хили (су);
— ДIаяздо могIанан элп с, тIехутту элп и. хили (си);
Схьаязде дешдакъош:
Слайд:
ра ро ру ри
ар ор ур ир
— Вай Iамийнарг тIечIагIдеш цхьа тIедиллар кхочушдан хьовсур ду вай:
Схьаязде элп сюкъахь долу дешнаш.
Слайд:
Са-ла-му Ис-лам сом Му-са ла-ма лам ма-ла са-лам
ил-ли
Слайд: (нийса иштта хир ду)
Са-ла-му Ис-лам сом Му-са са-лам
— Вай яздинчу дешнашкахь дешнаш Са-ла-му Ис-лам Му-са
хIунда яздина доккхачу элпаца?
Уьш доккхачу элпаца яздина адамийн цIераш йолу дела.
— Вай тахана дийцира с элпах лаьцна.
Кху тIехь вайн таханлера урок чекхйолу.
Iодика йойла шун,
Марша Iойла!