4 класс. Урок №13 «ЦIердош».

-Бераш, де  дика  хуьлда шун!

-Вай д1айолор ю вешан рог1ера урок

-Х1етал-метал хаьийла шуна:

Слайд:

Х1уманаш, адам билгалдо,

Мила? Х1ун ю? хаттарш до.

Ойлаей хьо дийций вала,

Къамелан вай муьлха  дакьа

Ду со, чехка алий вала?

-Муьлха къамелан дакъа ду и? (Ц1ердош).

-Ц1ердешан х1ун билгалонаш ю цу байта  т1ехь ялийнарш?

Слайд:

(Х1уманаш, адам билгалдо, мила? х1ун? хаттарш ду).

 -Вай тахана девзар ду ц1ердешнаш. 

-Дуьйцур ц1едешан билгалонех лаьцна.  

Слайд:

Тукар, т1арий, маха, тай,

Басам, кисий, дари к1айн

Ша, дол, аьрша я 1аддий,

Уьйриг, мижарг, цхьа мисхал,

Нехча, берам  я сискал,

Шар я морза, муьста бод,

Хьо д1аяла, нанийн дог.

-Муьлха х1уманаш ю  байта т1ехь юьйцурш?

Слайд:

 Тукар, т1ара, маха, басам, киса, дари, ша, дол.

-Уьш х1ун ю? (Дешнаш).

-Х1ун билгалйо цара? (Х1уманаш).

-Муьлха къамелан дакъош ду уьш? (Ц1ердешнаш).

Слай:

Х1ума билгал а еш, мила? муьлш? х1ун? бохучу хаттаршна жоп лучу кьамелан декъах ц1ердош олу.

Масала: мила? (стаг), муьлш? (бераш), х1ун? (буц, кехат)

 —Ц1ердешнаш дожаршкахь а, терахьашкахь а хийцало:

Слайд:

 адам-адамаш, кор-кораш, дешархо-дешархой, доттаг1-доттаг1ий;

адам-адаман-адамна-адамо-адамца-адамах-адаме-адамал.

-Ц1ердашнаш билгалчу цхьана классехь хуьлу:

Слайд:

ваша ву-вежарий бу-1-ра класс,

нана ю-наной бу-2-г1а класс,

къолам бу-къоламаш бу-кхийолу классаш.

 —Ц1ердешнаш тобанашка декъало.

-Х1инца вай дуьйцур уьш муьлха тобанаш ю а, ц1ердешнаш муьлхачу тобанашка декъало а.

Слайд:

Дешархо, лор, стаг, адам , белхало, мукх, борц, бамба, хьаьжк1а, наьрсаш, дарц, стелахаьштиг, дог1а, мох, йис, 1ахар, борз, говр, гомаш, маймал тетрадь, не1, къолам, сурт.

-Х1ара дешнаш тобанашка доькъур ду вай.

Слайд: (Нийса иштта хир ду)

  Адамаш  аьллачу тобане-дешархо, лор, стаг, адам , белхало.

  Ораматаш  аьллачу тобане-мукх, борц, бамба, хьаьжк1а, наьрсаш.

 1аламан хиламаш  аьллачу тобане-дарц, стелахаьштиг, дог1а, мох, йис.

 Дийнаташ  аьллачу тобане-1ахар, борз, говр, гомаш, маймал.

  Х1уманаш  аьллачу тобане-тетрадь, не1, къолам, сурт.

-Х1инца вай билгалдоккхур ду, кхин муьлхачу тобанашка декъало ц1ердешнаш.  

Слайд:

Мила? -хаттар х1оттадо  адамашна.

 Масала: дешархо, лор, стаг, адам , белхало.

Х1ун?-хаттар х1оттадо кхийолчу моссо а х1уманна.

Масала: лам, дитт, стом, дог1а, 1алам, борз, сурт, наьрс, хьаьжк1а.

 -1амийнарг т1еч1аг1деш, цхьа т1едиллар кхочушдийр ду вай.

Слайд:

Малх чубуьзна. Бераша аьхка садо1у.  Дитташ т1ера г1аш охьаоьгу. Сан деда хьуьнан белхало ву. Меллаша дог1у ло.

— Билгалйохур ю вай предложенин меженаш.

Слайд: (предложенин меженашна к1ел сиз хьакха)

Малх чубуьзна. Бераша аьхка садо1у.  Дитташ т1ера г1аш охьаоьгу.  . Меллаша дог1у ло. Сан деда хьуьнан белхало ву.

-Цу т1ехь вай ерзор ю вешан рог1ера урок.

-1одикайойла, марша 1ойла!

Close
Яндекс.Метрика