Урок №18 Хандешан хаттаран кепаш

Х1окху урокехь шуна евзар ю хандешан хаттаран кепаш.
Хьалхарчу урокехь вай 1амийра хандешнийн  кхолладаларан некъаш.
Цхьадолу  хандешнаш кхоллало  кхечу   къамелан  дакъошна т1е  г1оьналлин
хандош –дан  кхетарца.
Классашца а, хенашца а хийцалучу  -дала,  -делла  г1оьналлин хандешнаша  чолхе  хандешнаш  кхолларца а.
Хандешан  билгалзачу  кепа т1е  -йита, -вита, -бита, -дита  кхетарца а, иштта дешхьалхено  а  ло  хандашна  керла маь1на.
Х1инца урокан тема йостур ю вай:
Х1окху кепа  т1е а хьовсуш, дуьйцур ду вай хандешан  хаттаран  кепех лаьцна.
Хандешан хаттаран  кепаш
Нийса хаттар кхоллало ханде­шан чаккхенга-й, -ий х1оттарца
Билгалдаккхадеза
  Х1инц-яханчу кепана т1е
н кхетар:
Лач хаттар нийсачу хаттарна т1ехьа  дакъалг  —те, -техьа. –теша х1оттарца кхоллало. Уьш юкъе сиз дуьлуш яздо.
г1оттур вуй?
дуьйцур дуй?
г1oдирий?
хилирий?
х1оьттирий?
 
кхечин?
ийцин?
хаьттин?
веан?
гайтин?
 
дийширий- те?
яханерий- техьа?
йигирий — теша?
т1евеарий техьа?
ч1аг1лур юй- те?
Х1инца вай 1амийнарг т1еч1аг1дийр ду.
Д1аязйийр ю предложенеш,  хандешан  хаттаран  кепашна буха сиз а хьокхуш:
Хьо  маьждиге ваханерий?
Аслан кхана мангала вог1ур вуй-те?
Дадас  жижиг деаний?
Ахьмада  говр хи т1е йигирий-теша?
Тховса  шеллур юй-те?
Ислам балха  вахарий-техьа?
Шу кхин цхьана т1едилларца муха ларадо хьовсур ду вай!
Лахара  хандешнаш  хаттаран  кепашка  а дерзош, д1аязде:
воьду, тесна, дийца, веанера, яздийр ду,
Кеп: вог1у – вог1ий – веан — веаний те
Т1едилларца шу нийса  ларийнехь  иштта хила деза:
воьду–воьдий-вахан-ваханий те
тесна-тесний-тесин – тесний-техьа
дийцира-дийцирий – дийцин- дийцирий-техьа
веанера-веанерий-веан-веанерий-те
яздийр ду-яздирий-яздин-яздийр дуй те.
Х1окху урокехь   хандешан  хаттаран  кепаш  йовзийти вай, иштта  хандешан  нийсачу  хаттарна т1ехьа-  -те, -техьа,- теша  дакъалгаш  х1отта  тарлой а хии, церан  яздаран  бакъонаш а евзи .

Close
Яндекс.Метрика